Leefstijl en voeding

Koolhydraten

Koolhydraten zitten in bijna alles wat je eet en drinkt. Welke soorten zijn er en wat doen ze met je bloedsuiker?

In het kort

  • Koolhydraten zitten in bijna alles wat je eet en drinkt. 
  • Je bloedsuikerwaarde stijgt door het binnenkrijgen van koolhydraten. 
  • ‘Snelle’ koolhydraten komen snel in je bloed als glucose. Dan krijg je hoge pieken in je bloedsuiker. 
  • 'Langzame’ koolhydraten komen langzamer in je bloed als glucose. Je bloedglucose stijgt minder snel en daalt ook weer sneller.   
  • Er zijn koolhydratenlijsten en apps waarmee je handig koolhydraten kunt tellen. 

Koolhydraten zitten in bijna alles wat je eet

Bijvoorbeeld: 

  • brood, aardappelen, rijst, deegwaren zoals pasta 
  • snoep, koek, gebak 
  • groente en fruit, en sappen hiervan  
  • melkproducten, zoals melk, karnemelk en yoghurt

Bekijk de video op https://api.diabetes.nl/oembed?url=https%3A%2F%2Fvimeo.com%2F831769661%3Fshare%3Dcopy&signature=39791d7f8d32ca05e22ddbf9b5b55fc7dc9fe5abcfe047e694e59d0b62cd0de0

Suikers en zetmeel worden glucose 

Zetmeel en suikers veranderen naar glucose in je lichaam. Die glucose komt in het bloed als bloedsuiker, dat is de brandstof voor je lichaam. Je bloedglucosewaarde stijgt dus door het eten van koolhydraten. Daarom is het bij diabetes belangrijk om te weten hoe koolhydraten werken in je lichaam.

Wat zijn snelle koolhydraten?

Er zijn snelle en langzame koolhydraten. Snelle koolhydraten zijn koolhydraten die snel in je bloed komen, in de vorm van glucose. Hierdoor krijg je hoge en snelle pieken in je bloedsuiker.

    Voeding met snelle koolhydraten

    • alle soorten suiker, ook natuurlijke suiker als honing, bruine suiker, enzovoorts 
    • voeding met toegevoegde suiker zoals cruesli en cornflakes 
    • alles met witte bloem (=meel zonder vezels): wit brood, witte pasta en witte rijst 
    • zoet beleg voor brood: jam, hagelslag 
    • Frisdranken en limonadesiropen 
    • snoep, koek, gebak 
    • ijs 
    • vruchtensappen en fruitsmoothies 
    • aardappels, ook zoete aardappels

    Wat zijn snelle suikers?

    Snelle suikers is een andere naam voor snelle koolhydraten. Deze woorden worden door elkaar gebruikt, maar ze betekenen hetzelfde. Suiker is een koolhydraat die altijd snel in je bloed komt.

    Snelle stijging bloedsuikerwaarde is niet gezond 

    Veel pieken in je bloedsuikerwaarde zijn niet gezond. Ze kunnen schade aan je bloedvaten veroorzaken. Ook zijn ze niet goed voor je humeur. En veel pieken kunnen het lastig maken om je aandacht ergens bij te houden. Hoe langzamer je bloedsuiker stijgt en daalt, hoe beter voor je gezondheid. 

    Wat zijn langzame koolhydraten? 

    Producten met langzame koolhydraten bevatten meer vezels. Je lichaam verandert de koolhydraten uit vezels niet in glucose. Je bloedsuiker stijgt dus niet door vezels. Vezels geven je ook een vol gevoel. En ze helpen de goede bacteriën in de darmen, om je voedsel goed te verwerken. Veel vezels eten is dus slim eten!

      Voeding met langzame koolhydraten

      • zilvervliesrijst 
      • volkoren pasta, volkoren brood en volkoren granen 
      • bulgur, havermout, quinoa 
      • groenten 
      • fruit 
      • peulvruchten zoals bonen, erwten en linzen 
      • melk 
      • yoghurt

      Langzame koolhydraten = goed voor je 

      Voorbeeld: in een eierkoek zitten evenveel koolhydraten als in een volkorenboterham. Maar in een eierkoek zitten vooral snelle koolhydraten, in de vorm van suikers. Dat zorgt voor een hoge en snelle piek in je bloedsuiker. In een volkorenboterham zitten langzame koolhydraten, in de vorm van vezels. Dat zorgt voor een langzame stijging in je bloedsuiker en dat is beter voor je gezondheid.

      Wil je minder koolhydraten eten?

      Je kunt kiezen om minder koolhydraten te eten. Veel mensen doen dit om hun bloedsuikerspiegel in evenwicht te houden en om gewicht te verliezen.

      Glykemische index 

      Het tempo waarin de koolhydraten de bloedglucosewaarde laten stijgen, heet de glykemische index. Voedingsproducten met een lage glykemische index hebben veel langzame koolhydraten.

      De Voedingsrichtlijn voor mensen met diabetes helpt 

      Er bestaat een Voedingsrichtlijn voor mensen met diabetes. Deze richtlijn geeft adviezen om het eetpatroon te vinden dat bij je past. De Nederlandse Diabetes Federatie heeft de voedingsrichtlijn gemaakt. Deze geeft veel keuzes in gezond eten.

      Praat mee over voeding

      Dit zijn de laatste gesprekken over voeding

      Bekijk de groep voeding

      Kan diabetestechnologie koolhydraten berekenen? 

      Bij de meeste diabetestechnologie tel je zelf koolhydraten. Je voert het getal dan in op het apparaat. Bekijk meer over wat apparaten wel of niet doen met koolhydraten.

      Bekijk het artikel

      Artikel met medewerking van:

      • Nederlandse Vereniging van Diëtisten
      • Sara van Grootel - diëtist en specialist 'Emotie-eten de baas'

      Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op diabetes.nl. Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

      Laatst bijgewerkt op: 11 april 2023

      Lees meer over Zo werkt voeding in je lichaam

      Volgend artikel