Andere typen diabetes

Wie heeft risico op diabetes na transplantatie, en is het te voorkomen?

Iedereen kan na een transplantatie diabetes krijgen, PTDM. De transplantatie maakt de kans op diabetes groter. Heb je voor de transplantatie al meer risico op diabetes type 2? Je hebt dan ook meer risico op PTDM. Diabetes is niet altijd tegen te houden. Maar je kunt de kans op diabetes wel kleiner maken.  

In het kort: 

  • Je hebt meer risico op PTDM als je ook meer risico hebt op diabetes type 2. 
  • De kans is bijvoorbeeld groter als je overgewicht hebt, of als je zwangerschapsdiabetes hebt gehad. 
  • Je kunt de kans op PTDM kleiner maken door gezond te leven. 
  • De kans wordt kleiner als je voor de transplantatie een gezond gewicht hebt. 

Risico op diabetes door de transplantatie 

Transplantatie van een orgaan maakt de kans groter dat je diabetes krijgt. Dit heeft verschillende redenen:  

  • Je krijgt medicijnen zodat je lichaam het nieuwe orgaan goed verdraagt. Dit zijn anti-afstotingsmiddelen. Deze medicijnen hebben invloed op je bloedsuiker, dit is je bloedglucose.  
  • Sommige mensen krijgen na de transplantatie een virusinfectie waardoor ze een ontsteking krijgen. De anti-afstotingsmedicijnen maken de kans op ontsteking groter. Je lichaam heeft dan meer insuline nodig om de bloedglucose normaal te houden. Dit is meer insuline dan je lichaam kan maken op dat moment. 
  • Je wordt soms zwaarder na de transplantatie. Dit kan komen door de medicijnen. Of doordat je je beter voelt en meer gaat eten.    

Risico op diabetes type 2 en PTDM 

Mensen met een hoger risico op diabetes type 2 hebben ook meer kans op diabetes na een transplantatie. Je hebt meer risico op diabetes type 2 door bijvoorbeeld: 

  • overgewicht, vooral rond je buik 
  • hoge bloeddruk 
  • roken 
  • te hoog cholesterol 
  • je vader, moeder, broer of zus heeft diabetes type 2 
  • je hebt zwangerschapsdiabetes gehad 
  • je hebt een vervette lever (NASH, of NAFLD) 

> Bekijk meer over risico op diabetes type 2 

Kun je diabetes na een transplantatie voorkomen? 

De kans op PTDM kan kleiner worden als je minder anti-afstotingsmedicijnen nodig hebt. Je lichaam reageert dan weer beter op insuline en dat is goed voor de bloedglucose. Maar deze medicijnen zijn hard nodig om het nieuwe orgaan gezond te houden. De anti-afstotingsmedicijnen zijn daarom het belangrijkst. Je kunt wel zo gezond mogelijk leven zodat de kans op diabetes kleiner wordt.  

Wat kun je zelf doen? 

Je maakt de kans op diabetes kleiner als je goed voor jezelf zorgt. Ook al voor de transplantatie, als dit lukt. Bijvoorbeeld: 

  • gezond eten 
  • genoeg bewegen als je dit kunt 
  • een gezond gewicht hebben 
  • niet roken 

Hoe leef je gezonder? Bekijk de tips in Hoe heb je minder kans op diabetes type 2? Vraag aan je dokter of verpleegkundig specialist hoe je hulp kunt krijgen, bijvoorbeeld van een diëtist of fysiotherapeut. 

Let op mogelijke symptomen 

Is de transplantatie al een tijdje geleden? Bijvoorbeeld maanden of jaren? Je denkt dan misschien niet meer zoveel aan de kans op diabetes. Blijf toch opletten of je klachten krijgt die passen bij diabetes. Zoals veel dorst, veel plassen of opeens veel afvallen. Ga dan even langs de dokter zodat die kan kijken of je misschien diabetes hebt. 

Artikel met medewerking van:

  • Winnie van EL - verpleegkundig specialist diabetes, UMCG

Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op diabetes.nl. Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

Laatst bijgewerkt op: 20 december 2023

Lees meer over Over PTDM, diabetes na transplantatie

Volgend artikel