Andere typen diabetes

Verschil tussen PTDM en andere typen diabetes

Zorgverleners en mensen met diabetes noemen PTDM ook vaak diabetes type 2. Of secundaire diabetes als gevolg van prednisolon (prednison). En er is zeker overlap, dus veel dingen in het lichaam zijn hetzelfde. Toch zijn er ook verschillen tussen de soorten diabetes. De verschillen gaan bijvoorbeeld over de oorzaken, de behandeling of de manier om de ziekte tegen te houden. En of de ziekte tijdelijk is, of niet meer weggaat.  

In het kort:  

  • PTDM lijkt vaak op andere typen diabetes, zoals diabetes type 2.  
  • In het lichaam gebeurt vaak voor een deel hetzelfde. Maar er zijn ook verschillen.  
  • De naam PTDM is vooral belangrijk voor de behandeling. 
  • Artsen letten wel op of je niet diabetes type 1 hebt die toevallig na de transplantatie ontstond. 

Eigen naam voor de beste behandeling 

Het is vaak belangrijk dat een vorm van diabetes een aparte naam heeft. Dan krijgt iemand met deze diabetes de best passende behandeling. Artsen hebben namelijk afspraken over de behandeling van de verschillende soorten diabetes. Daarom heeft ook diabetes na transplantatie een eigen naam, dus PTDM. Er zijn mensen die hier een andere mening over hebben. Het is ook niet altijd nodig om een aparte naam te gebruiken voor deze soort diabetes. Belangrijk is dat er genoeg aandacht is voor iedere persoon. Ieder mens is verschillend. En ieder lichaam reageert anders. 

Overlap in typen diabetes 

Er zijn nog meer vormen van diabetes met een eigen naam. De typen diabetes kunnen voor een deel met elkaar overlappen. Het is dan niet helemaal duidelijk welke soort diabetes je hebt. Bijvoorbeeld: 

  • CFRD, dit is diabetes die je kunt krijgen als je taaislijmziekte hebt. CFRD kan komen door taaislijmziekte als deze de alvleesklier beschadigt. Maar mensen met taaislijmziekte krijgen soms ook een longtransplantatie. Ze hebben dan door de transplantatie meer kans op diabetes. Het is dan niet altijd duidelijk of ze PTDM of CFRD hebben, of misschien allebei. Het is wel duidelijk als de diabetes na een tijd weer weggaat. Dan was het PTDM. 
  • Secundaire diabetes, dit is diabetes die je krijgt door medicijnen. Bijvoorbeeld medicijnen die de afweer remmen, of medicijnen tegen ontsteking. Medicijnen tegen ontsteking heten corticosteroïden, zoals prednisolon (prednison). Deze vorm van diabetes is vaak tijdelijk, zolang je deze medicijnen gebruikt. PTDM is dus voor een deel ook secundaire diabetes. Omdat het veel te maken heeft met de verschillende medicijnen die je krijgt na een transplantatie. Maar PTDM gaat niet altijd over, en heeft ook nog meer oorzaken dan alleen medicijnen.  

PTDM of diabetes type 2? 

Bij veel mensen met PTMD komt de diabetes duidelijk door anti-afstotingsmedicijnen. Ze kregen het dan vrij snel na de transplantatie. Maar je kunt ook jaren later diabetes krijgen. Je bent dan vaak wat ouder en hebt daardoor meer kans op diabetes type 2. Dit hoeft niet te komen door de transplantatie. Toch krijg je dan niet de diagnose type 2 maar de diagnose PTDM. Dit is voor de behandeling. Je behandeling is anders dan bij diabetes type 2, vanwege de medicijnen tegen afstoting. Je gebruikt deze medicijnen de rest van je leven.  

PTDM of diabetes type 1? 

Je had misschien ongemerkt al bijna diabetes type 1 voor de transplantatie. Dit zet dan door na de transplantatie. Je krijgt automatisch de diagnose PTDM, omdat je diabetes kreeg na de transplantatie. Maar de oorzaak van diabetes type 1 in je lichaam is anders dan bij PTDM. Ook MODY heeft andere oorzaken. Dit is belangrijk om te weten voor de behandeling. Artsen kijken daarom goed hoe je lichaam en je bloedglucose reageren. Zijn er misschien kenmerken van andere typen diabetes? Bij diabetes type 1 zitten er bepaalde antistoffen in het bloed. Dit zijn stofjes die laten zien dat je afweer ergens op reageert.  

Diagnose diabetes voor de transplantatie blijft hetzelfde 

Je kunt al de diagnose diabetes hebben voordat je een transplantatie krijgt. De anti-afstotingsmedicijnen hebben dan ook invloed op de bloedglucose. Dit kan verschillend zijn tussen mensen. Het heeft ook te maken met het soort orgaan van de transplantatie. Maar de hoge bloedglucose direct na de transplantatie heet geen PTDM. De eerste diagnose van je diabetes verandert ook niet. De behandeling van je diabetes kan wel veranderen. Zodat de behandeling past bij de anti-afstotingsmiddelen die je altijd blijft gebruiken na de transplantatie. 

Artikel met medewerking van:

  • Winnie van EL - verpleegkundig specialist diabetes, UMCG

Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op diabetes.nl. Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

Laatst bijgewerkt op: 20 december 2023