De witte jas

Hygiënisch, professioneel met neutrale uitstraling volgens het internet. Ik zie alleen een traditie die laat 19e eeuw is ingevoerd. Absoluut een herkenbaar symbool van de medische professie, maar in mijn ogen totaal niet helpend voor een persoon met een medisch probleem, laat staan een chronische aandoening. Een open, eerlijk gesprek om samen te beslissen is moeilijk met hiërarchische kledij.

Witte jas hypertensie is al jaren bekend. Ook over de hiërarchische verhouding tussen zorgvrager en zorgverlener praten we al heel erg lang. Natuurlijk gaat het om de houding van de zorgverlener en interactie met zorgvrager. Het zou niet om kleding of uiterlijk moeten gaan. Maar een doktersjas verbreedt en verdiept de kloof tussen zorgvrager en zorgverlener, merk ik. Het schept een enorme afstand. Onnodig en jammer.

Als co-assistent bracht mijn werkjas mij in functie. Heerlijk afstandelijk en veilig. Soms voelde het als kogelvrij vest, niemand kon mij raken. En de grote zakken, die waren zeker helpend om al mijn spulletjes mee te sjouwen van glucosemeter, dextro, pieper tot stethoscoop. Maar bij een echt persoonlijk gesprek met een zorgvrager zat dat ding ongemakkelijk. Het zat ieder persoonlijk en gelijkwaardig gesprek in de weg. Het koste mij moeite om de afstand veroorzaakt door die witte jas te overbruggen.

Ik vertel mijn internist dat hij mij kan helpen als hij zijn witte jas weg laat. Hij kijkt mij aan en stelt dat hij zonder zijn attribuut niet welkom is op de poli. Verbaasd over zijn reactie, laat ik mijn punt varen. Bij een volgend polibezoek herhaal ik mijn inzicht, weliswaar tussen neus en lippen door. De keer daarop verschijnt hij als mens in normale kleding. Een menselijk gesprek start zonder afleiding van het witte afstandelijke gewaad. Wat een rust zonder uniform. Ik heb zijn witte jas nooit meer gezien.

Verschillende zorgverleners hebben het witte schild al laten vallen. Huisartsen, psychologen, in sommige ziekenhuizen ook de diabetesverpleegkundigen. Langzaam volgen er meer. Ik hoop dat steeds meer zorgverleners hun persoonlijke afweging gaan maken. Het zou mij niet verbazen als de witte jas dan langzaam uit de mode raakt. Het brengt mensen vast dichter bij elkaar.